Thưa Anh Chị Em Lam Viên bốn phương,

           Trở ngại lớn nhất trên đường tu tập là CHẤP: Chấp ngã, chấp Pháp… và cái mà Anh Chị Em chúng ta thường hay vấp nhất là chấp tướng. Tất cả những việc ăn chay, niệm Phật, tụng Kinh, đi chùa… đều là những phương tiện, là “tướng” bên ngoài. Thật vậy, ăn chay mà tâm độc hại thì ăn chay làm gì phải không các bạn? Tụng Kinh vừa xong thì sân si nổi lên đùng đùng, mắng người này, la người khác như vậy có phải làm cho người ta hiểu rằng buổi tụng Kinh đó đã phản tác dụng rồi chăng? Sao bằng tu cái miệng, bằng cách nói những lời ái ngữ, những lời có ích lợi cho người khác, những lời thắt chặt tình đoàn kết, khai mở tâm từ bi.

          Tất nhiên là phải cần luôn tỉnh thức, mới khỏi phạm sai lầm vì không chỉ phàm phu như chúng ta mới chấp tướng đâu ngay cả những thiền sư tên tuổi đôi lúc – trong một vài phút – cũng đánh mất chánh niệm và phạm khuyết điểm này như thường.

          Vào đời vua Minh Trị bên Nhật, ở Tokyo có hai vị thiền sư được người đời ngưỡng mộ, đó là Unsho và Tanzan. Unsho là vị Thầy của Chân Ngôn Tông, sống cuộc đời khắc khổ, giữ Giới Luật rất nghiêm minh, ví dụ: không bao giờ uống rượu, và mỗi ngày chỉ ăn một bữa, sau 12 giờ trưa thì không bao giờ ăn cái gì nữa.

           Tanzan là một giáo sư Triết học tại Đại học Hoàng gia, cũng là một thiền sư nhưng sống phóng khoáng, không Giới luật gì cả, khi muốn ăn thì ăn, muốn ngủ thì ngủ, không kể ngày đêm, giờ giấc gì hết! Đôi khi Tanzan còn cao hứng uống rượu nữa.

           Một hôm, Unsho đến thăm Tanzan, gặp lúc Tanzan đang uống rượu một mình; Tanzan mời: Này bạn, uống một ly nhé! _ “Tôi không bao giờ uống rượu, dù chỉ là một giọt!” Unsho nghiêm mặt nói. Tanzan bảo: “Người không uống rượu thì không phải là người!” Unsho giận dữ nói: “Anh nói tôi không phải là người chỉ vì tôi không mê uống rượu như anh? Nếu tôi không phải là người thì tôi là cái gì?” Tanzan điềm nhiên trả lời: “là một vị Phật”

           Thưa Anh Chị Em,

           Mình ăn chay mà chê người ta không ăn chay như mình, mình tụng Kinh, lễ Phật, ngồi thiền… rồi khinh thường những ai không tụng kinh niệm Phật, ngồi thiền như mình đều là thái độ của người chưa tu; vì lạy Phật là gì? _ là một phương pháp huấn luyện tâm mình thành một cái Tâm cung kính và khiêm tốn; ngồi thiền để làm gì? _ để đưa Tâm về nhà, về ngôi nhà của sự tĩnh lặng, của sự tỉnh thức, nhạy bén, thanh tịnh mà quán chiếu về con người ngũ uẩn, để hiểu biết về “cái Tôi” là gì; “Tôi và người khác là một” như thế nào.

           Uống rượu mà có tâm Phật như Tanzan _ nhìn người khác không uống rượu như mình, là một vị Phật _ thì uống rượu không có hại gì cả vì tâm Tanzan luôn thanh tịnh (“Khi tâm ta thanh tịnh, ta thấy thế giới thanh tịnh”)

           Ngược lại, giữ Giới Luật cho thật gắt gao, khắt khe, mà gặp một chút bất bình thì sân si nổi lên ngay như Unsho thì bao nhiêu công đức giữ Giới đã mất đi hết rồi! (“Khi một niệm sân nổi lên thì đốt cháy hết một rừng công đức”)

           Là Huynh trưởng Gia Đình Phật Tử, chúng ta phải luôn tỉnh thức để nhận rõ đâu là mục đích/cứu cánh và đâu là phương tiện để hướng dẫn đàn em của chúng ta và để vững vàng, từng bước tiến về đất Phật.