Giỗ Chùa Ông Núi – Linh Phong Tự ngày 24 – 25 tháng Giêng hàng năm.
Thường niên kỵ nhật đức Mộc Y Nhơn ( Sơn Nhân) Tục danh Lê Bang được Chúa Nguyễn Phúc Chú ngự ban Tịnh Giác Thiện Trì Đại Lão Thiền Sư.
Kính thưa quý đọc giả !
Ai đã về Bình Định cái nôi của Phật giáo đã nuôi lớn và sản sinh rất nhiều những danh Tăng thạc đức. Những ngôi chùa gắn liền với thịnh suy của Phật giáo Việt Nam, nói riêng Phật giáo đàng trong cùng với đất Thần Kinh Huế, Hội An, Bình Định… có nhiều ngôi chùa gắn liền với sự kế thừa của mạng mạch Như Lai tuông chảy.
Chùa Ông Núi một địa danh Phât giáo nổi tiếng ở Bình Định của quý Tổ Sư khai sơn ấn tích. Từ một cửa biển Cách Thử ( có sách ghi Kẻ Thử) dẫn về Đầm Thi Nại một làng quê biên địa ven biển vắng người lại qua, duyên Phật thấm nhuần từ đó.
Hang đá Tổ mấy trăm năm lưu dấu
Thuở khai sơn lấy vỏ cây làm áo, quần
Mộc Y Nhân chúa sơn lâm bái phục
Cả đời chở ông lên- xuống núi như thần…
Thuở ấy vùng đất này đầy oan nghiệp chiến trận liên miên Việt – Chăm người chết dập dồn cửa sông cửa biển nhiều lắm. Đôi khi âm – dương lẫn lộn. Tương truyền ma hời lẫn lộn mua bán cá với người sống ở chợ Phương Phi dưới chân núi Bà trước mặt chùa. Ngài Ông Núi xuống bán củi và dạy lấy chậu nước mang theo bỏ tiền xu vào nước nếu chìm thì lấy còn nổi là tiền âm phủ không nhận. Thế nên mới có tên chợ Cách Thử, đó chỉ là những câu chuyện truyền miệng thôi. Nhưng để tồn tại và phát triển đến này nay đã là một kỳ tích. Những năm tháng trước 75 chùa không còn Thầy nào ở…hoang tàn rất lâu sau. Những gì cổ tích đều phải chôn dấu và tạm giữ ở nhà dân hay chùa khác. Nhiều di tích cổ vật bị mất mác, chiếc chuông cổ cũng bị lăn xuống chân núi xức cả ngù và hành trình của chiếc chuông cổ này cũng gam go như số phận của nhiều ngôi chùa ở Bình Định vậy.
Ngày nay cơn sốt của Du Lịch tâm linh từ Bắc chảy vào Nam như là : Chùa Hương, Bãi Đính, Trúc Lâm Yên Tử, Bãi Bụt Linh Ứng, Bà Nà Linh Ứng, Ngũ Hành Sơn Linh Ứng..v..v.. Bình Định bắt đầu với dự án khủng du lịch tâm linh Đại Phật tự Linh Phong Ông Núi. Tượng Phật Thế Tôn đồ sộ lớn nhất Đông Nam Á ( báo đăng) bên dưới đế tượng là ngôi chùa đủ lớn để dung chứa hàng ngàn người tham quan chiêm bái. Rất đẹp và hoàng tráng tuy nhiên ít ai biết và hiểu về một thời kỳ lich sử vàng son và đầy cơ cực của quý Tổ khai sơn. Bài này kẻ hậu côn chỉ muốn nói lên một số hiểu biết sơ sài và hướng về ngày Giỗ Tổ Chùa Ông Núi bái vọng:
Núi Bà ngàn năm còn mãi
Lưu truyền Ông Núi – Linh Phong
Cởi Cọp đạp mây hóa độ
Trăm năm hang đá bảo tồn
Mạng mạch từ đây lan tỏa
Vang danh thạc đức thiền Tăng
Thương ngài Huệ Quang vừa tịch
Quảng Nghiêm tổ ấn giữ gìn.
Chỉ sợ cuốn vào du lịch
Tôn phong Linh Thứu chẳng còn
Trăm năm hỏi chùa Ông Núi
Có còn ngọn gió Linh Phong???
( Vạn Tuệ kính bút)
“Sau đây xin đăng lại bài của Cố Hòa Thượng Thích Đỗng Quán, Cố trụ trì chùa Thiên Hòa, ngài là một trong những sáng lập viên Tu Viện Nguyên Thiều Bình Định.”.
Chùa Sắc tứ Linh Phong – dân địa phương thường gọi là Chùa Ông Núi có tên chữ đầy đủ là “Dũng Tuyền Linh Phong Thiền Viện” tọa lạc trên đồi núi Phương Phi huyện Phù Cát tỉnh Bình Định trên độ cao gần 100m so với mặt nước biển. Địa danh lúc Tổ khai sơn là ấp Phương Phi quận Phù Ly phủ Qui Ninh trạm An Hành thuộc dinh Quảng Nam (năm 1686). Nay thuộc thôn Phương Phi xã Cát Tiến Phù Cát.
Tương truyền rằng niên hiệu Chánh Hòa (1686) Tổ Giám Huyền cùng đệ tử là Ngài Tánh Ban (thường gọi là Lê Ban) theo thương thuyền từ Bắc vào Nam- đến bờ biển Phương Phi thì có sóng to gió lớn – thuyền buột phải neo vào bờ. Tổ Giám Huyền (huý Như Diệu đời 33 do Tổ Trí Bảng từ Trung Hoa truyền sang chùa Bạch Mai Hà Nội) cùng Ngài Tánh Ban nhàn du khắp miền Phương Phi- nhân thấy quang cảnh địa thế rất thuận duyên cho việc ẩn tu thiền định ; nên đã sớm chia tay với chủ thương thuyền – Thầy trò ở lại. Ngài Giám Huyền đã chọn ngọn núi đá Phương Phi – do hàng ngàn tản đá lớn nhỏ chất chồng lên nhau mà tạo thành ; làm nơi dừng chân tụ tập. Dãy núi đá này có nhiều kỳ nham cổ thụ thạch cốc hang động kỳ bí – hoang vu. Trên khu rừng núi hoang sơ không dấu chân người này có nhiều thú rừng như voi cọp beo nai vượn trăn rắn… đang sinh sống. Tổ Giám Huyền và Ngài Tánh Ban đã mở đường lên gần đỉnh núi; dừng lại trên một tảng đá lớn cạnh đó là một hang rộng dòng nước như thác từ trên cao đổ xuống bất tận. Hang này có tên là “Dũng Tuyền Thạch Cốc” (hang đá có nước xối mạnh) – là tiền thân của “Sắc Tứ Linh Phong Thiền Viện” (Nhân dân địa phương gọi hang này là “Hang Ông Già”). “Dòng nước này lại lao mình vào một hố thẳm khác tưởng chừng như mất dạng. Nhưng có sự huyền diệu nào đó dòng nước lại lộ diện trước một hang đá khác rộng khoang 18m2 – người dân gọi là “Hang Ông Núi” (Có lẽ “hang Ông Già” là nơi Tổ Giám Huyền tụ tập còn “hang Ông Núi” là của Ngài
Năm Bính Tý (1696) – sau 10 năm ẩn tu ở “Dũng Tuyền Thạch Cốc” – nhằm niên hiệu Chánh Hòa; Tổ Giám Huyền vâng sắc chỉ triều đình về tái thiết chùa Quang Minh Hộ Quốc Trường An Quan Tự (nay là chùa Quang Hoa thôn Luật Bình xã Phước Quang huyện Tuy Phước tỉnh Bình Định). Ngài Tánh Ban còn lại một mình ẩn tu thiền định ở “hang Ông Núi” -Ngài là một bậc đạo cao đức trọng lại có nhiều mật hạnh kỳ bí – nên đã lưu lại trong sử sách và truyền thuyết dân gian nhiều huyền thoại nhiệm mầu bất khả tư nghì:Tánh Ban? )- dòng nước lại băng qua đồi núi sỏi đá gồ ghề dồn về suối Hàm Long – nơi đây sau được kiến tạo nên Chùa Ông Núi” (1)
Tương truyền rằng Ngài ẩn tu lâu năm trên dãy núi cao nhiều thú rừng (như voi cọp beo trăn hưu vượn…) không liên hệ với dân cư ở vùng ruộng đồng và miệt biển người dân cũng không có ai dám lên núi – Ngài lột vỏ cây làm y phục (nên người dân gọi Ngài là ông Núi chăng? ) – đúng Ngọ dùng một bữa ăn toàn là hoa quả rau củ do vượn voi dâng cúng. Ngài sống chung với thú rừng.
Lúc cần gạo – như phục dược ông đem bó củi đặt ở chân dốc- nhân dân quanh vùng thấy biết – đem gạo treo ở một cành cây gần đó. Về đêm ông xuống dốc nhận gạo về hang. Có truyền thuyết thỉnh thoảng vượn gấu beo thấy gạo biết là của ông- đã cõng gạo về hang cho ông. Trong sách “Địa Dư Bình Định” cụ Bùi Văn Lăng đã có ghi nhận: “Ông Núi hái củi đổi gạo; tu hành đắc đạo!”.
Người dân vùng Phương Phi còn kể lại cho các đời con cháu sau này nghe rằng – Ông Núi còn có hai con cọp trắng ngày đêm ở bên hang – luôn giúp ông nhiều việc như hai thị giả trung thành chí hiếu. Đúng như sách “cổ ngữ” có truyền “Đạo cao long hổ phục; đức trọng quỷ thần kinh”. Đời Chúa Hiếu Võ hoàng đế thứ 2 (1741) niên hiệu Cảnh Hưng- vì nghe biết đạo pháp uyên thâm đức hạnh kỳ bí của Ngài đã sắc chỉ trấn thần Quảng Nam triệu Ông Núi về kinh đô để học hỏi diệu lý đạo pháp. Khi Ông Núi trở về Chúa Hiếu Võ kính phục đức độ đạo hạnh học lực uyên bác của Ngài đã ân tứ một bộ cà sa pháp phục bằng gấm ngọc nạm vàng.
Giờ Tỵ ngày 19 tháng 6 năm Bính Dần (1747) Ngài đã thị tịch tại “hang Ông Núi” – thọ 81 tuổi. Hai con cọp trắng “thị giả” của ông nằm trước hang cũng chết sau đó ít lâu. Hai bộ xương đã được dân chúng tôn giữ thờ phụng trong chùa như pháp bảo (đã bị mất trong khoảng 1778 – 1800). Tuy Ngài đã thị tịch nhưng dân trong vùng Phương Phi – Cát Tiến vẫn thường được gặp ông khi trong gia đình có người thân bị đau nặng thập tử nhất sinh hay có bị dịch bệnh – Ông thường đến vào ban đêm đem theo thuốc trị bệnh rồi biến mất vào bóng đêm…
Năm 1826 niên hiệu Minh Mạng thứ 7 – nhà vua lâm trọng bệnh các ngự y đều thúc thủ ; đang đêm nhà vua nằm mộng thấy một nhà Sư mặc đồ bằng vỏ cây – ung dung tự tại bước thẳng đến long sàn dâng một bát thuốc – cầm quạt phất ba cái rồi thong dong ra đi. Vua Minh Mạng liền tỉnh giấc mộng thấy trong người an vui như không có bệnh gì. Hôm sau đến buổi thiết triều nhà vua đem câu chuyện nằm mộng kể cho đình thần nghe; đương thời quan trấn thần Quảng Nam tâu cho vua biết vị Sư mặc y phục vỏ cây chính là Ông Núi – Ngài Tánh Ban đã thị tịch cách đây hàng trăm năm ở thôn Phương Phi quận Phù Ly… Niên hiệu Chánh Hòa năm Giáp Thân vua ban “Sắc tứ Dũng Tuyền Linh Phong thiền tự”. Đời chúa Hiếu Ninh hoàng đế niên hiệu Vĩnh Khánh thứ 5 (1733) sắc chỉ ban hiệu Ông Núi là : “Tịnh Giác Thiên Trì Đại Lão Công Thiền Sư”. Chúa Hiếu Võ hoàng đế đã ân tứ một bộ cà sa pháp phục bằng gấm nạm ngọc vàng. Thế tổ Cao Hoàng đế vâng lệnh Hiếu Khang Hoàng thái hậu sắc chỉ trấn thần bảo quản tự vật chờ lệnh trùng tu. Vua Minh Mệnh sau khi nghe trấn thần tấu lại sự việc của tiền triều liền sắc chỉ trấn thần đệ nạp cà sa pháp phục của chúa Hiếu Võ đế đã ban cho Ông Núi đem về triều để ngự lãm. Sau truyền y theo kiểu sắm bộ pháp phục cà sa mới phú chuẩn các quan văn ngự y và phú chúc cho cụ Nguyễn Quang Thanh đại diện hoàng tộc đang bộ pháp phục mới đến tại Dũng Tuyền Linh Phong để phụng thờ Ông Núi và cấp 120 nén bạc tái thiết chùa Linh Phong để truy niệm ân đức Ông Núi đã cứu mạng nhà vua qua giấc mộng.
Cũng theo truyền thuyết của địa phương thuở xưa ở vùng Phương Phi có kẻ cõi âm lẫn lộn trong dân chúng đi chợ mua vật dụng- ai bán đồ nhầm cho họ – nhất là các cô gái mặt trắng duyên dáng- tiền bán đồ nhận xong thì biến mất. Ông Núi biết được dạy cho dân chúng “cách thử” tiền để tránh được nạn này. Khu chợ ở Phương Phi ngày nay vẫn còn có tên chợ “Cách Thử” (hay Kẻ Thử cùng nghĩa) là một bằng chứng.
Ông Núi – Tổ Thiện Trì Thiền sư Húy Tánh Ban đời 34 đệ tử Tổ Giám Huyền) đã đắc đạo thị tịch cách nay đã 260 năm (1746 – 2006) – nhưng công hạnh đức độ và nhất là những truyền thuyết về Ngài vẫn mãi mãi còn truyền tụng trong lòng dân chúng với sự tôn kính và ngưỡng mộ . Dân gian có câu ca .
“Ai về Bình Định – Phương Phi…
Nhớ ơn Ông Núi quên đi sao đành?
Dạy dân Cách Thử đành rành
Cứu dân tật bệnh chiến tranh thiên thời
Gương Người khổ hạnh còn tươi
Đạo cao đức trọng sáng ngời núi sông!”.
(Kính tặng Thầy Thích Huệ Quang Trụ trì Sắc Tứ Linh Phong )
Th 2.2006 (Cố) Hòa Thượng Thích Đồng Quán (biên soạn)
Tượng Phật mới xây dựng sau lưng chùa Ông Núi.
Khu tháp Tổ chùa Ông Núi – Linh Phong
Đường vào nhà Hang Đá Tổ
Mái hang như một mê bằng – tượng thờ Ông Núi.
Tượng tôn trí ở Hang đá tổ. Môc Y Nhơn
6866 lượt xem
Tin khác
Ngành Nữ GĐPT Biên Hòa tổ chức Trại Hạnh Tâm Chánh V – Năm 2024 – PL 2568 Hơn tám mươi năm qua, bao chông gai thử thách không làm…
NGÀNH NAM GĐPT LÂM ĐỒNG KỶ NIỆM NGÀY DŨNG NĂM 2024Ngày vía Phật xuất gia lại về gợi nhắc ngày truyền thống của ngành nam GĐPT. Hòa trong niềm hân hoan…
Theo truyền thống tổ chức GĐPT Việt Nam, đã chọn ngày 8 tháng 2 âm lịch hàng năm làm Ngày Dũng truyền thống để giáo dục cho thanh thiếu niên…
HOẠT ĐỘNG XÃ HỘI – HỖ TRỢ HỌC PHÍ NIÊN KHÓA 2023 – 2024 Chương trình “Vòng tay áo Lam” ra đời từ năm 2008, tính đến nay là 16…
Venerable Pannabodhi Lãnh đạo tinh thần Phật giáo Congo< GĐPT Nirvana tại thành phố Lubumbashi. Kỷ niệm 4 năm thành lập tại chùa Nirvana, ngày 18/02/2024 tại Lubumbashi Chúc mừng...