Trong kinh “ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT BÁO ÂN” Ngài Thích Quảng Độ dịch sang Việt Văn có câu chuyện rằng: Một hôm ngài A Nan trên đường hành cước gặp Ni Kiền Tử thuộc nhóm Lục Sư đón ngài lại và hỏi:

– Cù Đàm vừa mới sanh được bảy ngày thì mẹ mất là Bất đức. Cù Đàm là con cầu con khẩn mà bỏ cha đi tu để cho phụ vương vàng vỏ là Bất hiếu. Trong tiền thân ngài đã từng bố thí cả vợ là Bất nghĩa, bố thí cả con là Bất nhân.Vua Tỳ Lưu Ly cất quân xâm lăng giết cả dòng họ Thích mà không cứu là Bất Trung. Ông tôn thờ một con người hèn kém như thế mà được xưng tán là ĐA VĂN ĐỆ NHẤT thì quả là lạ. A Nan không trả lời được trở về Tịnh Xá, lòng rất ưu tư lo buồn, Phật là đấng toàn giác thấy biết trong tâm A Nan vướng bận điều chi gọi ông lại hỏi rõ ngọn ngành và giải thích cho ông:

– Đa văn là nghe nhiều hiểu rộng ghi nhớ không quên, nhưng không có năng lực xuyên suốt không gian và thời gian, muốn đạt được tuệ giác phải hàm dưỡng công phu hạ thủ tu trì. Tuy vậy để sách tấn đệ tử Phật từ mẫn giải thích: Trong quá khứ mẫu hậu đã từng sinh một bọc điều nở ra năm trăm con đều xuất gia sống hạnh không nhà và đắc quả a La Hán. Ngài phát lập tâm nguyện lớn lao. Về sau tôi chỉ xin sinh được một trai nhưng phải thành tựu quả vị đại thừa chánh đẳng giác cứu độ chúng sanh. Do vậy khi sinh ra ta tâm nguyện thành tựu ngài thu thần thác hoá. Phụ vương ta nguyện đời đời làm nhân vương sinh trưởng ra đấng pháp vương. Riêng Maddi người đã nguyện là vợ sống chay tịnh trong nhiều đời với ta hổ trợ cho nhau thành tựu hạnh Bố Thí Ba La Mật. Tâm nguyện nầy của nàng ngày một lui sụt. Ta phải thí hai con làm cho nàng suy sụp mới dùng Diệu Quang Sát Trí phục hồi thắng pháp năm nào, rút ngắn tiến trình tu chứng cho nàng. Ta bố thí cả hai con vì biết rõ thắng duyên giải nạn, sau đó không bao lâu hai trẻ sẽ đoàn tụ với phụ hoàng. Ta không phải là bật toàn năng. Ta có ba điều không làm được đó là Bất năng độ định nghiệp – Bất năng độ người vô duyên – Bất năng độ tận hữu tình. Nghiệp sát của họ Thích đã thục. Ta không cứu được, Mục kiền Liên xót xa đem cả dòng họ Thích bỏ vào bình bát đưa lên trời Đao Lợi, khi hạ giới bình yên mới thu bình bát về nhưng tất cả chỉ còn là một bát máu. Đa văn là thấy nghe hay biết đúng như hiện trạng trong thế gian nhà Phật gọi là CHÁNH, nhưng nếu có dịp ra ngoài không gian nhìn lại quả đất ta mới thấy nhà cửa, lùm rừng, khe suối thảy đều đeo bóm vào địa cầu mà không rơi ra ngoài không gian, nên gọi là CHÁNH ĐIÊN ĐẢO. Trong Chánh điên đảo mà tư duy hành hoạt thì chỉ lẩn quẩn trong ĐIÊN ĐẢO TƯỞNG. Cũng bởi vậy mà Tôn Giả A Nan tuyệt đường nói năng chứ không phải bậc đa văn không đủ thế lý để đè bẹp luận cứ ngoại đạo. Sự quán soi và phá chấp triệt để mới thấy được trần gian là cỏi mộng. Có mà không thực mới hành được hạnh xả ly nên mới gọi là CHÁNH BIẾN TRI đó là sự bùng nở của bông hoa huệ trí. Phật tử bốn chúng phải tìm cầu mới có thể vào ra lên xuống đến đi tự tại.

Bởi vậy các bậc đại trí thường chọn thái độ im lặng bởi đa ngôn thường là đa quá. Kinh dạy “Hành thâm bát nhã Ba La Mật” chứ chưa từng có “Học thâm hay nói thâm mà bát nhã trí khai”. Mấy lời vụng dại xin cung kính tỏ bày, rất mong ACE quan tâm./.

THỊ NGUYÊN

619 lượt xem