Lời khuyên những người làm chính trị

Đức ĐẠT-LAI LẠT-MA

Những người làm chính trị thường hay hứa thật nhiều để làm cho cử tri quý mến và ủng hộ mình. « Tôi sẽ làm cái này, tôi sẽ làm cái kia, rồi đây quý vị sẽ thấy ». Nhưng theo ý tôi, nếu muốn cho cử tri thật sự yêu thương mình và quý mền mình thì nên tỏ ra lương thiện và phát biểu một cách thành thật niềm tin của mình.

Nếu ngôn từ biến đổi tùy theo cảnh huống xảy ra, thì người ta sẽ nhận biết ngay và sau này họ sẽ không quên những lời phát biểu ấy. « Hôm trước thì nói thế này, hôm sau lại nói thế khác. Vậy biết đâu là sự thật bây giờ ? ». Sự ngay thật là một phẩm tính thiết yếu. Nhất là ngày nay, ngành truyền thông rình rập ghi nhận tất cả những gì do những nhân vật tiếng tăm phát biểu, vì thế nên cẩn thận, phải thành thật khi nói lên niềm tin của mình, dù bất cứ trong bối cảnh nào. Nếu ta luôn luôn ăn nói ngay thật, kẻ nào ưa thích sẽ đánh giá cao quan điểm của ta và đứng về một phía với ta. Nhưng nếu ta xoay trở theo lối tùy cơ ứng biến, tiếp tục hứa hão bất kể thứ gì trước các cơ quan truyền thông, và đến khi đắc cử lại không quan tâm gì nữa đến những lời đã hứa, thì thật là một sự tính toán sai lầm. Chẳng những đó là một hành vi thiếu đạo đức mà còn là một điều dại dột trên phương diện thực tế. Trong lần bầu cử tiếp theo, điều đó sẽ quật ngược lại mình. Khổ công như thế có đáng hay không khi chỉ trúng cử được một lần ?

Khi đã nắm được quyền hành, phải đặc biệt quan tâm đến những gì ta đang làm và cả những gì ta suy nghĩ. Khi làm tổng thống, bộ trưởng hay một nhân vật có quyền hạn lớn lao, ta sẽ được tiền hô hậu ủng, được ca ngợi, mọi người xum xoe chung quanh, tầm ảnh hưởng của ta trở nên quan trọng. Chính vì thế cần phải ý thức nhiều hơn nữa những suy tư và những động cơ đang thúc đẩy ta, nếu ta không muốn đánh mất ý nghĩa của sứ mạng trong tay. Nếu ta có những người cận vệ chung quanh bảo toàn an ninh cho ta, thì riêng ta cũng phải cảnh giác để tự canh chừng lấy chính tâm thức của mình.

Một số người trước khi đắc cứ mang những ý đồ hoàn toàn tinh khiết. Nhưng khi nắm giữ quyền hành thì lại trở nên tự mãn và hoàn toàn quên đi mục đích mà chính mình đã đặt ra cho mình. Họ tự cảm thấy mình là những kẻ thật tốt, biết bảo vệ những người đã bầu cho mình, và chính mình đang đứng ra để giữ những vai trò tối cần thiết. Bù lại sự xứng đáng đó, họ nghĩ rằng họ có quyền làm những chuyện bốc đồng và tùy thích, mà không có ai được bình phẩm. Ngay cả trường hợp họ phạm vào những hành vi đáng chê trách, họ cũng sẽ tự bào chữa và cho rằng không quan trọng gì cả, so với sự tận tụy và xứng đáng trong công việc mà họ đang làm. Đấy là cách mà họ tự hủ hoá mình.

Khi đã nắm trong tay sức mạnh và uy quyền, ta phải cảnh giác gấp đôi.

Ngày nay người ta thường nói không còn tin tưởng vào những người làm chính trị nữa. Điều đó thật là đáng tiếc. Họ bảo rằng chính trị thật « dơ bẩn ». Thực tế thì chẳng có gì tự nó dơ bẩn cả. Chỉ vì con người làm cho nó dơ bẩn mà thôi. Cũng thế, người ta không thể nói là từ căn bản tôn giáo không tốt, tuy rằng vẫn có những người tu hành hủ hoá làm biến thể tôn giáo và lạm dụng lòng tin của kẻ khác. Chính trị sẽ trở nên dơ bẩn khi có những người làm chính trị không tôn trọng đạo đức. Tóm lại thì tất cả mọi người đều bị thua thiệt, vì dù sao cũng không thể không có những người làm chính trị. Nhất là trong các thể chế dân chủ, điều cốt yếu phải có nhiều đảng phái, một số nắm giữ quyền hành, một số đứng vào thế đối lập, và được như thế người làm chính trị và các đảng phái chính trị mới xứng đáng được kính trọng.

Nhìn thoáng qua cũng sẽ thấy rằng những người làm chính trị nhất thiết phát sinh từ một tổ chức xã hội, và đấy cũng là một cách gỡ tội cho họ. Nếu trong tổ chức xã hội ấy mọi người chỉ nghĩ đến tiền bạc và uy quyền, không quan tâm gì đến đạo đức, thì cũng không nên ngạc nhiên khi thấy những người làm chính trị bị hủ hoá và cũng không nên kết án họ phải chịu trách nhiệm về tình trang tệ hại đang xảy ra.

Hoang Phong dịch, 29.03.09

[Trích trong quyển : Những lời khuyên tâm huyết của Đức Đạt-Lai Lạt-Ma (Conseils du coeur), sách được thực hiện với sự hợp tác của Ngài Mathieu RICARD, do Christian BRUYAT dịch từ tiếng Tây Tạng, nhà xuất bản PRESSE DE LA RENAISSANCE, Paris, 2001]

 

484 lượt xem