Lời Khuyên của Đức Đạt-Lai Lạt-Ma (3) | Gia Đình Phật Tử Việt Nam Trên Thế Giới

Home » Thư viện Lam » Bài vở » Lời Khuyên của Đức Đạt-Lai Lạt-Ma (3)

Lời khuyên cho những người lớn tuổi

Đức ĐẠT-LAI LẠT-MA

Khi già, và nếu như ta không có một tín ngưỡng tôn giáo nào cả, thì cũng nên hiểu rằng những khổ đau cơ bản nhất – sự sinh, bệnh tật, già nua, cái chết – là những thành phần bất khả phân của sự sống. Ngay từ lúc sinh ra đời, ta không thể nào tránh khỏi già nua và cái chết. Nó là như thế. Nếu oán thán đấy là bất công, rồi ước muốn phải khác hơn như thế, thì quả thật là vô ích.

Theo Phật giáo, được sống lâu là nhờ vào những xứng đáng của chính mình trong quá khứ. Kể cả trường hợp ta không phải là người Phật giáo đi nữa thì ta cũng nên nhìn vào những người đã chết khi họ còn trẻ để tìm thấy hân hoan khi mình có một cuộc sống kéo dài hơn họ.

Nếu trước đây trong giai đoạn đầu tiên của cuộc đời ta có một cuộc sống phong phú, thì hãy cố nhớ lại trong cái khoảng thời gian đó ta đã từng đóng góp cho xã hội được những gì, đã từng thực hiện được những công trình ích lợi nào với chủ tâm chân thành. Nếu đã làm được những điều ấy thì hôm nay đây, ta sẽ không có gì để hối tiếc nữa.

Nếu ta mang một tín ngưỡng tôn giáo, thì hãy cứ cầu khẩn hay suy tư tùy theo đức tin của mình. Nếu tinh thần còn trong sáng, ta hãy suy nghĩ rằng sự sinh, bệnh tật, già nua và cái chết là những thành phần thuộc vào sự sống của con người và không thể nào có thể tránh được những thứ ấy. Hiểu được như thế và hoàn toàn chấp nhận sự thật đó sẽ giúp cho ta bước vào tuổi già nua một cách bình thản hơn.

Điều đó cũng đang xảy ra với tôi, vì tôi cũng đang bước vào cái tuổi sáu mươi bảy. Nếu ví như đôi khi tôi không chấp nhận từ trong thâm tâm là thân xác vật chất của tôi đã già, xuyên qua cái con số năm tháng như vừa kể trên đây, thì tôi sẽ phải vất vả lắm khi phải chấp nhận cái tình trạng hiện nay của tôi. Khi đã già, tuy rằng không phải là một cách tự lừa phỉnh lấy mình nhưng ta cũng nên ý thức ý nghĩa thật sự của cái già là gì, và từ đó rút tỉa những gì tốt đẹp nhất.

Hãy nên tự hỏi ta còn có thể cống hiến được gì đây cho cái xã hội này trong khi ta vẫn còn lệ thuộc vào nó. Với những hiểu biết mà ta từng thu đạt được, nhất định ta có ích lợi hơn nhiều so với những người không được sống lâu như ta. Hãy kể lại cuộc đời ta cho gia đình, cho những người thân thuộc chung quanh, chia xẻ với họ những kinh nghiệm của chính mình. Nếu ta thích gần gũi với con cháu, thì trong khi chăm xóc chúng ta hãy truyền đạt cho chúng những hiểu biết của ta và góp phần vào việc giáo dục chúng.

Nhất định ta không nên bắt chước những người già suốt ngày ta thán và gây sự. Chớ nên phung phí năng lực của ta bằng cách đó. Chẳng những ta không làm cho bất cứ ai vui lòng mà còn đem tuổi già của ta để thách đố với khó khăn.

Hoang Phong dịch, 22.03.09

[Trích trong quyển : Những lời khuyên tâm huyết của Đức Đạt-Lai Lạt-Ma (Conseils du coeur), sách được thực hiện với sự hợp tác của Ngài Mathieu RICARD, do Christian BRUYAT dịch từ tiếng Tây Tạng, nhà xuất bản PRESSE DE LA RENAISSANCE, Paris, 2001]

529 lượt xem