Lời Thán Chấn Động: Đại Thọ Bồ Đề của Bình Định tại xứ Hoa Kỳ lại vừa ngã xuống! – Thích Minh Tuệ

Hôm nay đến mùa hè, con đang sắp xếp các chương trình cho mùa Phật Đản, mùa an cư và sắp về lại vùng Santa Ana, Cali và thăm lại Ngài lần nữa thì chợt nhận được tin của Thầy Quảng Thường báo đến là Ông (cho con được phép gọi Ngài với danh xưng “Ông” gần gũi thân thương như thuở sinh tiền) vừa viên tịch. Thế là hết! Một cây đại thọ Bồ Đề gốc Bình Định tại xứ Hoa Kỳ lại vừa ngã xuống. Bao nhiêu ân tình kỷ niệm với Ông lại hiện về trong ký ức, con ghi lại đây với niềm kính tưởng và đúc kết làm những bài học cho đàn hậu học trong giây phút tiễn đưa Giác Linh Ông.

Con có hạnh duyên biết đến Ông khi con đến thăm các tự viện : Kim Sơn, An Lạc, Đức Viên và những Phật tử quen vùng San Jose vào mùa hè năm 2005 và đến thăm Ông tại Chùa Hồng Danh, đường 17. Con nhận thấy rằng nơi đó cũ kỹ, chật hẹp, thiếu thốn nhiều phương tiện. Tuy Ông đã ngoài 70 tuổi, sức khỏe không tốt mà còn theo hạnh nguyện : “kiến lập đạo tràng khắp nơi nơi xứ xứ, phá lưới mê trùng trùng”, làm chỗ quy tụ tu học nương nhờ cho Tăng Ni Phật Tử, hạnh nguyện đó thật đáng tán thán. Nếu như Ông muốn yên thân, tìm đến Chùa nào đó để ở tịnh dưỡng thì hẳn là an nhàn hơn. Nền kinh tế Hoa Kỳ dạo đó trong tình trạng èo uột, xuống dốc, thất nghiệp, số lượng Phật tử còn ít ỏi, duy trì và phát triển một ngôi chùa thật là khó khăn. Ai bảo Tây Phương là sung sướng, đầy đủ, có phước nhiều? Cũng tùy trường hợp thôi, có người cả đời loay hoay vất vả xoay trở để trả nợ nần, không được thảnh thơi từ vật chất cho đến tinh thần. Thế nhưng, vạn sự khởi đầu nan, “Bồ Tát không vào địa ngục thì ai vào địa ngục?”, Các vị cao Tăng dấn thân hành đạo thì có ngại gì khó khăn gian khổ, bất chấp điều gì xảy đến nơi mình, miễn là làm được việc lợi lạc cho Đạo Pháp và chúng sanh. Ở đời, không lấy thành bại để luận anh hùng mà xem xét tâm chí, việc làm, phấn đấu trong mỗi hoàn cảnh như thế nào? Dù sao đi nữa, Ông đã kiên tâm kiến lập Chùa Hồng Danh để rồi được các thế hệ đi sau phát huy và hiện diện một ngôi già lam đúng nghĩa trong cõi đời là phần cống hiến thiết thực với tất cả nhiệt tâm, nhẫn nại và dấn thân cho pháp luân thường chuyển, xóa bớt nỗi khổ niềm đau, cho đời thêm ánh sáng, niềm tin, an lạc.

Những năm sau, con gặp Ông trong giỗ cúng Giác Linh Cố Đại Lão Hòa Thượng Thích thượng Đồng hạ Thiện tại Chùa Quang Thiện. Sau đó, Thầy trò huynh đệ cùng ngồi xoay vần bên nhau trà đàm và tâm tình, chia sẻ về những gì Chư Tăng Ni có thể giúp cho nhau trong công việc Phật sự để tiếp nối Đạo nghiệp Tổ ấn trùng quang.. Con lắng nghe Ông kể chuyện súc tích nhưng đầy ấn tượng và cảm động về những kỷ niệm, tấm gương của các Tổ Sư Bình Định để đàn hậu học biết, ghi nhớ, chiêm nghiệm, học hỏi,… Sau này, đến các ngày giỗ cúng của Giác Linh Đại Lão Hòa Thượng Thích thượng Huyền hạ Quang, ông run run rót trà hiến dâng Giác Linh và chia sẻ đầy cảm động vì Ngài Huyền Quang với vai trò như Sư Thúc của Ông trong Môn Phái ( Sư Phụ thế phát xuất gia cho Ông là Ngài Huyền Ấn), hơn nữa với nhiều năm làm Tuyên Uý cho binh sỹ Việt Nam Cộng Hòa từ Bình Định đến Phú Yên, Khánh Hòa, Bến Tre, Sa Đéc, Đồng Tháp,.. cùng với 12 năm tù đày khổ sai biệt xứ tại Hoàng Liên Sơn trước sau lòng Ngài vẫn trung kiên vì Đạo Pháp và Dân Tộc mà lãnh cộng nghiệp chung cùng với bao nhiêu đồng bào khác, nên Ông rất đồng cảm với những gì mà Đức Đệ Tứ Tăng Thống GHPGVNTN làm và hi hiến cho Đạo Pháp. Ông đã hiến dâng một đời trai cho đất nước khi vận nước lênh đênh, chiến tranh, đau khổ, khi “quốc gia lâm nguy, thất phu hữu trách” một Tu Sỹ đi khắp nơi để gieo trồng chủng tử thiện và ánh sáng Phật Pháp cho những ai cần đến.

Để cho Ông yên tâm tịnh dưỡng, cũng như tình huynh đệ như thủ túc, hỗ tương lẫn nhau, con đã về ở và sinh hoạt Phật sự tại Chùa Hồng Danh hơn một năm (2010-2011) cho đến khi Chùa Hồng Danh đã mua lại được và làm chủ sở hữu căn nhà mới, mọi việc tạm ổn hơn. Con luôn xem Thầy Quảng Thưởng và Thầy Quảng Huân như hai người em của mình để chia sẻ, giúp tạo các Thầy bớt đi cảm giác trống vắng bơ vơ trong khi Ông dưỡng bệnh và báo hiệu sẽ ra đi. Tuy nhiên, phước đức của con còn có hạn nên chưa có thể giúp được nhiều để phát triển Chùa Hồng Danh trở nên bề thế, trang nghiêm như lòng mong muốn và làm sao có thể thay thế phần nào vai trò của Ông được.

Những năm sau này, khi có thời gian thuận tiện con đều đến thăm Ông. Con rất an tâm là có Chú Tâm Định, Sư Cô Tịnh Phước cũng như Tăng Ni Phật tử tại Chùa Bát Nhã, Thầy Quảng Thường cùng Phật Tử Chùa Hồng Danh thường xuyên thăm viếng và lo cho Ông chu đáo. Con có lời tâm tình thưa với Ông :

“Về Chùa Hồng Danh, tâm huyết của Ông, nay Thầy Quảng Thường đã trưởng thành rồi, không như khi xưa nữa, hơn nữa còn có các huynh đệ phối hợp, nay đã mua được căn nhà rồi, các Lễ Phật Đản, Vu Lan có đến 40 Tăng Ni đến tham dự sum tựu, Ông hãy yên tâm tịnh dưỡng. Cốt yếu sao Ông giữ được sức khỏe để trụ lâu hơn làm chỗ dựa tinh thần cho đại chúng, thân tâm an hòa thanh thản là được. Thượng Tọa Minh Dung có nhắc Ông dưỡng khỏe lại để rồi cùng di du lịch Châu Âu, Châu Úc và hành hương xứ Phật. Vậy Ông hãy điều dưỡng cho khoẻ lên rồi đi.”

Mặc dù Ông chưa đủ khoẻ lại để đi du lịch các nơi nhưng mỗi lần chư Tôn Đức gần xa trở về Cali, thăm Chùa Bát Nhã và viếng Ông, con quan sát nhận thấy Ông vui lắm. Đó là niềm vui tinh thần được sống trong niềm yêu thương, săn sóc của Huynh Đệ khiến cho Ông cảm thấy Chùa Bát Nhã là nơi thích hợp nhất cho giai đoạn cuối đời mình.

Việc gì đến thì trước sau cũng phải đến, cơn vô thường không chừa bỏ một ai. Nay duyên đã mãn, Ông trút bỏ báo thân ngũ uẩn như cỗ xe cũ kỹ, già nua, nhiều bệnh tật để nhẹ nhàng thong dong về Xứ Phật. Thế là cuộc hẹn hò lên Tu Viện Sơn Tùng trong giỗ Ngài Huyền Quang sắp đến, về thăm lại Chùa Hồng Danh cũng như đi tham quan các châu lục và hành hương xứ Phật đành khép lại. Rồi mai đây, thân của Ông được đem đi trà tỳ, cát bụi trở về với cát bụi nhưng tâm tình, kỷ niệm, lời nhắc nhở dạy bảo của Ông vẫn mãi còn vang vọng. Ông là một chứng nhân lịch sử và đem hết sức mình cống hiến trong các giai đoạn thăng trầm lịch sử của Việt Nam thời cận đại và gieo mầm hoằng pháp hải ngoại. Hình ảnh một bậc tiền bối đơn giản, chân thật, bộc trực, nặng tình cảm, hết lòng lo nghĩ đến Giáo Hội Phật Giáo và quan tâm mọi Phật sự vẫn còn sống mãi trong lòng Tăng Ni Phật tử khắp nơi nơi.. Quả thật : “Trực Tâm thị Đạo Tràng”. Tuy Ông đau yếu nhưng bất cứ lễ hội, nơi nào cần đến sự hiện diện của Ông, Ông đều cố gắng tham dự, không từ nan. Lập trường, chí nguyện, tình pháp lữ, sơn môn, tấm lòng của Ông đối với Đạo Pháp và Dân Tộc sắt son, trung kiên, chung thủy. Chính vì vậy mà Ông được Tăng Ni Phật Tử tại Hoa Kỳ này hết lòng kính quý và cung thỉnh vào ngôi vị Chứng Minh Đạo Sư nhiều Đạo Tràng Chùa Duyên Giác, Chùa Quang Thiện, Chùa Hồng Danh, Chùa Bát Nhã, nhiều khóa an cư, thọ giới tại Tu Viện Kim Sơn, Chùa Quang Nghiêm, Chùa Phật Tổ, Chùa Phật Đà, Phật Học Viện Quốc Tế và trong Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hoa Kỳ.

Giờ này Ông đã nằm xuống rồi, đã mượn báo thân hữu lậu vào đời thì thế nào đến lúc cũng tùy duyên buông xả. Một cuộc đời, một sự thị hiện, một sứ mệnh đã hoàn mãn và để lại bao nhiêu bài học quý giá cho mọi người chiêm nghiệm về Sanh Lão Bệnh Tử, Vô Thường, Khổ trùm phủ kiếp nhân sinh về : “phú quý không say mê, bần cùng không thay đổi và vũ lực không khuất phục”, giữ được sơ tâm xuất gia và cống hiến hết sức mình đến hơi thở cuối cùng vì Đạo Pháp – Chúng sanh, làm tốt Đạo đẹp Đời.

Cũng đến lúc Ông mãi nằm yên và nghỉ ngơi dài hạn. Ông sẽ không còn chịu đựng những cơn đau bức hoại nơi thân ngủ uẩn, sẽ không còn phải lo lắng cho những khập khiễng khó khăn của cư dân và Phật tử người Việt đến Hoa Kỳ sao cho an cư lạc nghiệp, những biểu hiện lục hòa “thống nhất” hay không “thống nhất” trong Giáo Đoàn Phật Giáo, những khắc khoải, ưu tư cho tiền đồ Đạo Pháp, Dân Tộc, thế hệ tương lai,… cũng đến hồi dừng lại, Ông đã trải thân cả đời để thể nghiệm, cả đời để thị hiện và chúng con kịp hiểu để trưởng thành và kế tục Đạo nghiệp Ông để lại. Không chờ đợi đến Môn Đồ Pháp Quyến đi bái thỉnh, Chư Tăng Ni Phật Tử khắp nơi nơi hay được ai tin cùng nhau về Chùa Bát Nhã, Chùa Hồng Danh, nhà quàng Peek Family để làm Lễ Tiễn Đưa, Tưởng Niệm, Thọ Tang cho Giác Linh Ông thật là đông đủ trang nghiêm. Bao nhiêu tấm lòng luyến tiếc nhớ thương, ngậm ngùi đó cũng đã nói lên được quá trình sống và hoạt động của Ông như thế nào và ân tình giao cảm với mọi người nồng hậu đến mức nào.

Phủ phục trước Kim Quan Ông hôm nay con lại nhận thêm một tang tóc nữa đến với đời con. Nhưng Hoa Đàm tuy rụng vẫn còn hương, người đi dấu vết chưa nhòa. Chính Đức Phật hoá duyên đến 80 tuổi cũng viên tịch, nay Ông cũng đến tuổi 80. Lễ Di Quan – Trà Tỳ của Ông nhằm đúng vào ngày Rằm Tháng Tư Quý Tỵ – ngày Vesak Tam Hợp, thật là viên mãn. Xin thay mặt cho đàn hậu học, những người thọ hưởng ân tình giáo dưỡng của Ông, chúng con nguyện sẽ tiếp bước Ông đi, đem hết sức mình phụng sự cho Đạo Pháp, Dân Tộc chúng sanh, cho pháp luân thường chuyển, cùng nhau về bến giác, mang đến an vui, hạnh phúc, thăng hoa, cho thế giới thêm Chân Thiện Mỹ. Nguyện Giác Linh Ông vẫn luôn chứng minh, hộ trì cho chúng con đi trọn hành trình kiếp nhân sinh và trở về bảo sở.

Nguyện cầu Giác Linh Ông Cao Đăng Phật Quốc, Thượng Phẩm Thượng Sanh, Hồng Danh của Ông sẻ bên cạnh Hồng Danh chư vị Bồ Tát có công lực nhiệm mầu và trở lại cõi Ta Ba này với những ứng thân thị hiện khác để tiếp sức Tăng Đoàn, dắt dìu hậu học, hoá độ nhất thiết chúng sanh.