Sau khi bản Thông Cáo Chung được ký kết ngày 16.6.1963 tại Hội Trường Diên Hồng (thủ đô Sài Gòn) giữa Ủy Ban Liên Bộ của Chính Phủ và Ủy Ban Liên Phái Bảo Vệ Phật Giáo với duyệt khán của Tổng Thống Việt Nam Cộng Hòa và Hòa Thượng Hội Chủ Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam, những tưởng 5 nguyện vọng chính đáng của Phật Giáo đã được giải quyết tối thiểu theo tinh thần bản thông cáo đã ban hành. Nhưng không! Tình trạng đàn áp Phật Giáo vẫn không có dấu hiệu cải thiện mà trái lại, ngày càng thêm trầm trọng. Các vụ bắt bớ Tăng Ni, Phật Tử, phong tỏa chùa chiền, các âm mưu ngấm ngầm ám hại và công khai phá hoại Phật Giáo liên tiếp được thực thi càng bộc lộ rõ hơn bao giờ hết…
Bản Thông Cáo Chung ký chưa ráo mực đã bị cố tình vi phạm trắng trợn mặc dù một ngày sau khi bản thông cáo được ký kết (17.6.1963), Hòa Thượng Thích Tịnh Khiết – Hội Chủ Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam đã kêu gọi Tăng Ni, Phật Tử toàn quốc chấp hành nghiêm chỉnh luật pháp quốc gia và cầu nguyện cho bản Thông Cáo Chung được chính quyền thi hành triệt để và đúng đắn.
Trước những bằng chứng cụ thể và những thông tin chính xác được chính những thành viên trong chính phủ bí mật cung cấp – vì họ bất mãn khi chứng kiến rõ rệt sự bội ước trắng trợn nên có cảm tình với cuộc vận động chính nghĩa, và nhất là cảm phục ý thức cương quyết tuân thủ tinh thần bất bạo động của Phật Giáo Đồ theo chỉ thị các cấp lãnh đạo Phật Giáo – Hơn mười ngày sau ngày ban hành Thông Cáo Chung, vào ngày 26.6.1963, Hòa Thượng Hội Chủ Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam đã đệ đạt đến Tổng Thống Ngô Đình Diệm bức thư dưới đây để tường trình các bằng chứng phá hoại Phật Giáo và lưu ý những vi phạm bản Thông Cáo Chung đã ký kết.
— oOo —
TỔNG HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM
Văn phòng thường trực:
85, Bà Huyện Thanh Quan
— SAIGON —
Số: 109 THPG/HC
Phật lịch 2507
Saigon, ngày 26 tháng 6 năm 1963
Hòa Thượng THÍCH TỊNH KHIẾT
HỘI CHỦ TỔNG HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM
Kính đệ TỔNG THỐNG VIỆT NAM CỘNG HÒA
Kính thưa Tổng Thống.
Như tôi đã nói trong thơ tôi số 100 THPG/HC ngày 17 tháng 6 năm 1963, tôi hết sức hân hạnh được thấy Tổng Thống lưu tâm đến 5 nguyện vọng chính đáng của Phật Giáo và đã kiểm nhận bản Thông Cáo Chung mà dư luận tiếp đón như một giải quyết ổn thỏa trong tinh thần tự do và công bình những rắc rối xảy ra từ ngày lễ Phật Đản. Ai cũng tin tưởng như tôi rằng, trong dịp này, Tổng Thống và Chính Phủ đã nhận chân tính cách thuần túy tôn giáo của cuộc vận động Phật Giáo, luôn cả lòng thành thực, ôn hòa và thiện chí xây dựng của phái đoàn Phật Giáo trong các buổi tiếp xúc với Ủy Ban Liên Bộ. Lòng tin ấy đã đưa chúng tôi đến một niềm tin khác là bản Thông Cáo Chung sẽ mở một kỷ nguyên mới cho Phật Giáo, trong đó những lệch lạc, ngờ vực, bất công và vi phạm tự do tín ngưỡng, truyền giáo không còn tái diễn. Và như thế, thời tình đoàn kết Dân-Chính được hàn gắn tốt đẹp, thế nước ngày thêm mạnh và lòng dân càng gắn bó với chính thể Cộng Hòa do Tổng Thống sáng lập và lãnh đạo.
Nhưng mười hôm đã qua, tình thế chẳng những không thay đồi mà còn trầm trọng, gay go hơn. Tôi xin đơn cử một ít sự kiện mà tin tức đích xác đã đến với chúng tôi:
1) Trong những ngày 18 và 19 tháng 6, nghĩa là sau ngày công bố bản Thông Cáo Chung, Phòng Thông Tin Sông Cầu, Phú Yên đã tổ chức tại các xã Xuân Phương và Xuân Lộc hai cuộc mít-tinh có lập kiến nghị lên án nặng lời việc làm của Phật Giáo. Ở xã Nhân Hòa, quận An Nhơn, tỉnh Bình Định dân chúng cũng đã bị bắt buộc lập kiến nghị như thế.
2) Chùa Phật Giáo ở Quảng Trị hiện còn bị phong tỏa và sự lùng bắt các cán bộ Phật Tử, thanh niên Phật Tử mạnh mẽ hơn lúc nào hết.
3) Sự vãng lai của chư Tăng, Ni giữa các tỉnh và thủ đô vẫn còn bị trở ngại trên nhiều trục giao thông: Các vị ấy hoặc bị chận lại và mời trở lui, hoặc bị hãng xe đò từ chối bán vé vì có lệnh cấm chở của nhà chức trách địa phương. Lại có tin nhiều vị sư bị bắt; chúng tôi đang cho điều tra và sẽ tái trình.
4) Tỉnh Hội Phật Giáo Phan Rang treo cờ rũ, cờ Phật Giáo, để tang cho Hòa Thượng Thích Quảng Đức đã tự thiêu, Tòa Tỉnh Trưởng bất chấp Thông Cáo Chung, dùng quyền riêng bắt buộc trên cờ Phật Giáo phải treo cờ Quốc Gia.
5) Ngay ở Saigon, nhiều Phật Tử năng lui tới các chùa Xá Lợi, Ấn Quang, Giác Minh bị Mật Vụ, Công An biên số xe, theo dõi đến tận nhà hăm dọa.
6) Nhóm mấy ông “thầy cúng” dưới danh đề Lục Hòa Tăng, được một cơ quan công quyền nhiệt liệt ủng hộ trong việc tổ chức cấp thời một Tổng Hội Phật Giáo Cổ Sơn Môn chống lại chúng tôi. Dư luận tố cáo trong nhóm này có những phần tử bất hảo được thuê ngụy trang nhà sư.
7) Tổng Hội Cổ Sơn Môn này đã được người giúp đánh điện cho Hội Phật Giáo Tích Lan vu cáo chúng tôi làm chính trị và có những hành động phản Phật Giáo. Nhưng họ đã bị Phật Giáo Tích Lan vạch mặt phản phúc của họ.
Sau đây là những tin đồn về Phật Giáo chúng tôi hết sức mong là thất thiệt, như tin:
– Ông Cao Xuân Vỹ, Tổng Giám Đốc NhaThanh Niên, dự định vận động và tổ chức một cuộc biểu tình đại quy mô với lực lượng Thanh Niên Cộng Hòa để yêu cầu Tổng Thống duyệt lại bản Thông Cáo Chung mà ông Vỹ cho là quá khoan hồng với Phật Giáo.
– Nhiều cấp Quân-Chính đã được chỉ thị nhân nhượng trước khí thế tranh đấu của Phật Giáo và đợi lệnh phản công sau khi thanh trừng những phần tử Phật Giáo bất mãn trong các cấp hành chánh và quân sự.
Ngoài ra, còn những tin tức khác không kém lo ngại về những kế hoạch giả tạo tài liệu tố cáo chúng tôi là bị Việt Cộng xúi dục; ám sát hay bắt cóc cấp lãnh đạo Phật Giáo; cô lập hóa các chùa chính và phân tách quần chúng Phật Giáo ra khỏi khối chư Tăng, Ni… sau đó, sự trừng trị thẳng tay sẽ bắt đầu!
Kính thưa Tổng Thống.
Những âm mưu trên, có, thời những người đề xướng thật quá nông nổi, họ sẽ làm hại không nhỏ cho chính sách công bình, nhân vị và đức thành tín của Tổng Thống.
Vậy rõ ràng các âm mưu, kế hoạch nói trên sẽ không ích lợi gì cho ai cũng như cho quốc gia. Tổng Thống, trước hơn ai hết ắt sẽ không để cho những mưu mô, kế hoạch ấy làm lầm và hư hại đại cuộc, trong khi vấn đề Phật Giáo đã giải quyết xong trên nguyên tắc và bây giờ chỉ còn thực thi là mọi sự sẽ tốt đẹp.
Những ai trong việc này mà bàn đến thể diện, uy quyền là đặt sai vấn đề. Chỉ xem cuộc vận động của Phật Giáo như cuộc vận động của một Nghiệp Đoàn nghề nghiệp – và sự thực thì ý nghĩa của nó có thế thôi – thời bao nhiêu xuyên tạc không còn chỗ đứng. Có gì mà bảo là Phật Giáo thao túng Chính Phủ? Hiến pháp ban cho toàn dân có quyền tự do tín ngưỡng và một sự đãi ngộ công bình và bình đẳng mà trên thực tế Phật Giáo Đồ chúng tôi chưa hưởng được trọn vẹn, thời chúng tôi phải trình lên Tổng Thống và Chính Phủ tường. Nay Tổng Thống và Chính Phủ xét thấy nguyện vọng của chúng tôi là chính đáng, ban hành những biện pháp thích nghi để cải thiện tình trạng cũ, như thế mà có thể bảo Chính Phủ quá nhu nhược hay nhân nhượng ư?
Tôi trân trọng kính xin Tổng Thống cương quyết tỏ rõ quyền uy lãnh đạo quốc gia của Tổng Thống, gạt bỏ mọi lời xàm tấu nguy hại và nhất định cho thi hành thẳng thắn bản Thông Cáo Chung để cho toàn dân ca ngợi, và đồng thời để xóa nhòa những ấn tượng không hay của những ngày qua mà quyền lợi tối cao của quốc gia dân tộc bắt buộc phải để cho trôi theo dòng nước của dĩ vãng.
Xin Tổng Thống nhận lòng kính mến của tôi và toàn thể Phật Giáo Đồ trong nước.
THÍCH TỊNH KHIẾT
(ấn ký)
— — — oOo — — —
Kỷ niệm 50 năm Pháp Nạn Phật Giáo Việt Nam 1963-2013 – Quang Mai đả tự và trình bày theo nguyên văn tài liệu VIỆT NAM PHẬT GIÁO TRANH ĐẤU SỬ của tác giả Tuệ Giác. “Giấy cho phép xuất bản” số 006/KDV/VP ngày 2.9.1964 của Kiểm Duyệt Vụ – Tổng Vụ Hoằng Pháp – Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất.
689 lượt xem
Tin khác
Sáng ngày 7-6-2023, đại diện Ban Hướng Dẫn Trung Ương Gia Đình Phật Tử Việt Nam vân tập về Tổ đình Quán Thế Âm (số 90, đường Thích Quảng Đức,…
– ĐẠI LỄ PHẬT ĐẢN PL.2567 – LỄ TƯỞNG NIỆM 60 NĂM PHÁP NẠN PHẬT GIÁO VIỆT NAM. – LỄ RƯỚC PHÁP TẠNG THANH VĂN Tổ chức ngày 14,4. L…
Trong Tuần Lễ Phật Đản PL.2567 và dịp Tưởng Niệm 60 Năm Pháp Nạn Phật Giáo Việt Nam (Quý Mão-1963 – Quý Mão-2023), sáng ngày 28/5/2023 Chư Tôn Đức Hội…
Sáu mươi năm trôi qua, với những thăng trầm và những oan khiên lịch sử, cùng với những phân hóa sâu sắc trong hàng ngũ lãnh đạo Giáo Hội; ngọn đèn Chánh Pháp vẫn âm thầm soi sáng hướng đi cho những người con Phật trong những đêm tối của lịch sử…