Lời khuyên những người gây ra chiến tranh

Đức ĐẠ-LAI LẠT-MA

Trong bất cứ một xã hội loài người nào cũng có những kẻ hung ác gây ra vô số khó khăn, vì thế cần có những phương tiện hữu hiệu để ngăn chận không cho họ tác hại. Khi nào không còn cách gì khác hơn, thì mới sử dụng đến quân đội vũ trang.

Theo tôi, quân đội không được dùng để quảng bá một chủ thuyết hay xâm lược một quốc gia khác, mà đơn giản chỉ để ngăn chận sự khuấy động của những kẻ phá hoại sự an vui của nhân loại và gieo rắc hỗn loạn, và chỉ áp dụng trong các trường hợp tối cần thiết mà thôi. Mục tiêu duy nhất của chiến tranh có thể chấp nhận được là đem lại hạnh phúc cho tất cả mọi người, mục đích đó không thể hướng vào bất cứ một quyền lợi riêng tư nào cả.

Chiến tranh là điều bất đắc dĩ. Lịch sử đã chứng minh cho thấy hung bạo sẽ kéo theo hung bạo và không mấy khi giải quyết được điều gì. Hung bạo chỉ mang đến vô số khổ đau mà thôi. Ngay cả trường hợp hung bạo tỏ ra như là một giải pháp thích nghi và hợp lý để làm cho xung đột chấm dứt, nhưng người ta cũng không thể nào quả quyết chắc chắn là đang dập tắt một ngọn lửa hay đang làm bùng lên một nhúm than hồng.

Ngày nay chiến tranh đã trở thành lạnh và vô nhân đạo. Khí giới tân tiến có thể giết hại hàng ngàn người nhưng không nguy hiểm gì đến ta cả, ta cũng không trông thấy những khổ đau do ta gây ra. Những người ra lịnh giết thì thường ở xa chiến trường hàng nghìn cây số. Những kẻ vô tội, đàn bà lẫn trẻ em, tất cả đều muốn được sống, nhưng họ lại là những kẻ phải chịu chết hay bị tật nguyền. Gần như người ta chẳng bao giờ biết tiếc rẻ chiến tranh trong quá khứ, trong các cuộc chiến ấy thì vị lãnh chúa cầm đầu đứng ra phía trước đoàn quân ; nếu vị lãnh chúa bị giết thì thông thường có nghĩa là thù nghịch cũng chấm dứt. Ít ra cũng nên trả lại cho chiên tranh kích thước của con người.

Từ lúc mà con người được trang bị vũ khí, thì con người cũng có xu hướng muốn được sử dụng những thứ vũ khí ấy. Quan điểm của tôi là không nên thành lập quân đội quốc gia. Thế giới này nên giải trừ vũ khí, chỉ cần duy trì một dạo quân quốc tế đề can thiệp trong trường hợp hoà bình bị hăm dọa tại một nơi nào đó trên thế giới mà thôi.

Tất cả mọi người nói đến hòa bình, nhưng không thể nào tái lập được hoà bình bên ngoài khi ta còn nuôi nấng sự giận dữ và hận thù trong lòng ta. Người ta cũng không thể nào dung hoà giữa ước vọng hoà bình và chạy đua vũ khí. Vũ khí hạt nhân được xem như một thứ vũ khí có tánh cách ngăn chận, nhưng theo tôi đấy không phải là một giải pháp khôn ngoan và hiệu quả trong lâu dài.

Một số quốc gia tiêu xài những số tiền khổng lồ để phát triễn vũ khí. Biết bao nhiêu tiền của, sinh lực, nhân tài bị phung phí, nhưng nguy cơ bị chệch hướng ngày càng đem đến sự sợ hãi nhiều hơn.

Dập tắt chiến tranh là trọng trách của tất cả mọi người trong chúng ta. Dĩ nhiên là người ta có thể chỉ đích danh kẻ gây ra một cuộc chiến, nhưng người ta không thể khẳng định một cách chắc chắn là hắn từ chỗ nào dưới đất chui lên hay là hắn tự ý hành động một mình. Nhất định phải có sự tham gia của những thành phần khác trong xã hội và trong đó có cả ta, vậy mỗi người đều mang một phần trách nhiệm. Nếu muốn đem đến hoà bình cho thế giới này thì ta phải tạo ra hoà bình trong lòng ta trước đã.

Hoà bình trên thế giới chỉ có thể thực hiện được bằng sự an bình trong tâm thức, và sự an bình trong tâm thức chỉ có thể thực hiện được bằng cách ý thức rằng tất cả mọi con người đều là những thành phần trong một gia đình duy nhất, dù cho tín ngưỡng, ý thức hệ, thể chế chính trị và kinh tế có đa dạng đi chăng nữa. Những thứ đó thật ra chỉ là chi tiết, so với những gì đem chúng ta đến gần với nhau hơn. Điều quan trọng là tất cả chúng ta đều là con người, cùng sống chung trên một hành tinh nhỏ bé. Muốn sống còn, phải chăng chúng ta cần có sự hợp tác chung, người này với kẻ khác, từng mỗi cá nhân cho đến cấp bậc quốc gia.

Hoang Phong dịch, 30.03.09

[Trích trong quyển : Những lời khuyên tâm huyết của Đức Đạt-Lai Lạt-Ma (Conseils du coeur), sách được thực hiện với sự hợp tác của Ngài Mathieu RICARD, do Christian BRUYAT dịch từ tiếng Tây Tạng, nhà xuất bản PRESSE DE LA RENAISSANCE, Paris, 2001]

 

517 lượt xem