Một người đem chôn một kho vàng và nghĩ rằng: “Đến lúc cần, kho vàng này sẽ giúp ta nhiểu; khi Vua sở tại tìm cách hại ta, khi bị giặc cướp phá, khi ta phải trả nợ, khi đồ ăn khó hiếm, khi gặp phải thời vận xấu.”  Đó là những lý do khiến người đời này đem chôn kho vàng.

            Tuy vậy, kho vàng ấy dầu chôn cất kỹ lưỡng cũng không giúp ích một chút gì cho người chủ.  Vì kho vàng ấy có thể biến mất tại chỗ chôn, hoặc tâm trí người chủ phiêu đảng (thành quên chỗ chôn), hoặc rắn thần dời đi chỗ khác, hoặc các loài không phải người (phi nhân) cướp đoạt, hoặc kẻ thù cho đến các bà con lấy trộm khi người chủ không gìn giữ.  Bởi vì, một khi “đức” người chủ bị hao mòn thời tất cả kho vàng của cải ấy đều tiêu diệt.

           Chỉ có sự bố thí, chỉ có một đời sống chơn chánh, khắc kỷ, tự tại mới thật là một kho vàng chôn dấu kỹ lưỡng cho tất cả mọi người.

           Kho vàng ấy không thể chuyển giao cho người khác, không thể bị giặc cướp trộm đoạt.  Hỡi những người có trí, hãy làm điểu thiện, đó chính là kho vàng luôn luôn theo bên mình. 

            Kho vàng ấy đem lại mọi sự an lạc cho loài Trời và loài Người.  Với kho vàng ấy, tất cả ước nguyện đều được thành tựu, thực hiện.  

            Một nét mặt đẹp, một giọng nói dịu, sắc đẹp và duyên dáng, tráng lệ và hoa mỹ, đều nhờ kho tàng ấy giúp cho thành tựu thực hiện.

            Uy quyền và thế lực, sự sung sướng được ngự trị trên vũ trụ, một địa vị ai cũng ao ước, cho đến ngự trị trên các cõi trời giữa Chư thiên đều nhờ kho tàng ấy giúp cho thành tựu.  Sự giàu sang ở trên đời và mọi hạnh phúc ở cõi Trời, sự chứng quả Niết bàn đều nhờ kho tàng ấy giúp cho thành tựu.

            Những ai có được thiện hữu tri thức, và nhờ tình thiện hữu ấy, được trí huệ, giải thoát và tự tại.  Mọi kết quả trên đều nhờ kho tàng ấy giúp cho thành tựu.

            Trí giác sàng suốt, sự giài thoát tâm trí, mọi sự nghiệp toàn thiện của người đệ tử, sự tự giác nhờ tự lực, cho đến sự giác ngộ của chư Phật, cũng đều do kho tàng ấy giúp cho thành tựu.

            Một uy lực tối cao mầu nhiệm như vậy chỉ có sự Hành Thiện, nghĩa là làm điều phải.  Vậy nên tất cả những người sáng suốt và có học đều nên làm điều phải.

(Kinh Khuddaka Phatha) 

            Người đời chôn kho vàng, lầm tưởng kho vàng ấy sẽ giúp nhiều cho mình trong cơn hoạn nạn, không hiểu rằng kho vàng ấy rất mỏng manh tan biến vô thường, nhiều khi trở lại làm hại người chủ.  Cũng vì vậy mà ngài A Nan đã so sánh kho vàng như con rắn độc hại người.  Đức Phật dạy chúng ta rằng kho vàng quý báu nhất và thiết thực giúp chúng ta nhất là sự Hành Thiện. nghĩa là làm điều Phải.  Chỉ có kho vàng Làm điều Thiện đó giúp người tiến dần trên con đường giải thoát tự tại, và đưa đến chứng quả Niết Bàn an lạc.

(Thích Minh Châu dịch và bàn.)

530 lượt xem