Thưa Anh Chị Em Áo Lam,

Hôm nay là ngày 14 tháng 7, ngày đáng nhớ trong lịch sử thế giới vì dân chúng Pháp đã phá ngục Bastille làm thành biến cố cách mạng 1789; được coi là ngày “phá tan xiềng xích”. Nhưng đối với người Phật tử thì phá tan xiềng xích không phải là phá ngục Bastille hay chinh phục thiên hạ mà là phá tan những xiềng xích trói buộc mình. Đó chính là chiến thắng những tâm Bất thiện của mình vậy. Đó chính là con đường xưa chư Phật đã đi.

Vua Tịnh Phạn khi nghe tin thái tử Tất Đạt Đa đã thành đạo, hiệu là Phật Thích Ca Mâu Ni bèn phái nhiều người, nhiều phái đoàn đi cung thỉnh đức Phật về hoàng cung để hoá độ cho hoàng gia. Những người sứ giả đi rồi không trở lại vì họ đến đó nghe Phật thuyết pháp họ thích đi tu hơn là trở về đời sống thế tục! Thế là Tăng đoàn của đức Phật ngày càng đông.

Đức Phật trở về Ca Tỳ La Vệ để thuyết pháp cho những người thân và như chúng ta đã biết, sau đó rất nhiều những hoàng thân quốc thích đều xin đi xuất gia theo Phật. Trong những người đó, có 2 trường hợp đáng kể nhất là trường hợp của Vua Tịnh Phạn và của hoàng tử Nan Đà.

Vua Tịnh Phạn thân hành ra ngoài thành đón đức Phật – người con yêu quý – bao nhiêu năm trời xa cách. Vua bị đức Phật “chinh phục” ngay sau bài pháp đâu tiên, Vua chứng quả Tu Đà Hoàn khi nghe đức Phật đọc bài kệ:

Và khi về đến hoàng cung, đức Phật nói thêm bài kệ nữa, Vua nghe xong liền chứng quả Tư Đà Hàm:

Đến ngày thứ ba, hoàng tử Nan Đà (em cùng cha với thái tử Tất Đạt Đa) muốn được xuất gia “thử” trước khi kết hôn. Đức Phật biết tâm niệm của Nan Đà, đến trước nhà Nan Đà để khất thực; Nan Đà đi ra, đức Phật trao bình bát của mình cho Nan Đà, Nan Đà không biết làm sao, đành cầm bình bát đi theo đức Phật về đến tinh xá Trúc Lâm luôn và được đức Phật thu nhận làm tỳ kheo. Sống đời tu hành, Nan Đà lại nhớ những cành sống sung sướng ở hoàng cung với kẻ hầu người hạ, lại có cô vợ sắp cưới xinh như hoa đang chờ. Biết được tâm trạng của em, đức Phật dùng thần thông cho Nan Đà được thấy các cõi Trời với đám tiên nữ đẹp tuyệt trần còn hứa hẹn nếu tu tập tốt sẽ được sống với các cô ấy. Nan Đà cố gắng quên hẵn quá khứ, chuyên tu tập để được sống với tiên nữ. Bấy giờ các vị tỳ kheo khác bắt đầu chế nhạo thái độ tu hành của Nan Đà; họ nói với Nan Đà: Ông làm như vậy thì có khác gì người đi làm mướn để mong được trả công? Tu không phải như vậy! Nan Đà cảm thấy rất hổ thẹn nên quyết tâm thay đổi cách nhìn, cách sống của mình bằng cách đi vào một nơi thanh vắng tĩnh mịch, nỗ lực tu tập theo Chánh Pháp và cố gắng hành thiền. Chẳng bao lâu, tôn giả chứng đắc quả vị A la hán, không còn ham muốn những thú vui vật chất trên đời này nữa.

Các vị tỳ kheo khác còn nghi ngờ không biết tôn giả Nan Đà có thực lòng tu chưa mới đến hỏi Phật; đức Phật xác nhận Nan Đà hôm nay đã khác xưa rồi. Xưa tánh tình phóng túng buông lung, Nan Đà giống như một ngôi nhà vụng lợp để cho nước mưa dột vào. Hôm nay tính tình đã thuần, giới luật đã giữ gìn cẩn trọng nên Nan Đà đã trở thành một gian nhà khéo lợp, những tham vọng, khát ái không có thể nào chen vào được; nói rồi đức Phật đọc 2 bài kệ:

Thân kính chúc Anh Chị Em tâm vững chí bền, luôn giữ chánh niệm, luôn chế ngự tâm tham để xứng đáng là tấm gương sáng của đàn em chúng ta.