Thưa Anh Chị Em Áo Lam,

Tại sao Đức Phật dạy: “Những giáo pháp ta nói ra, các ông phải tìm hiểu nghĩa lý một cách tường tận, đúng mức rồi mới đem ra thực hành. Tin ta mà không hiểu ta tức là phỉ báng ta”? _ Xin thưa, tại vì không chỉ ở đời này, cách xa thời Phật còn tại thế _ mà ngay cả thời Phật còn tại thế cũng vậy _ có nhiều người Phật tử (và cả đệ tử Phật) cũng hiểu sai hoặc hiểu lầm giáo lý của ngài.

Có 2 nguyên nhân khiến người ta hiểu lầm ý Kinh: một là thiếu trí tuệ, thiếu khéo léo và hai là học Kinh chỉ vì mục đích tranh luận hay cầu danh. Học Kinh là phải vì mục đích tu tập giải thoát. Tóm lại, muốn học hỏi giáo lý của Phật, phải thông minh, khéo léo và với động cơ chân chính là tu tập đạo giải thoát, nếu không thì sẽ hiểu ngược lại những điều Phật dạy.

Đức Phật dùng một thí dụ rất độc đáo để nói về mối nguy hại của sự hiểu lầm giáo lý, đó là ngài so sánh sự nguy hại này với sự nguy hiểm của một người đi bắt rắn mà không thông hiểu nghệ thuật bắt rắn.

Nếu người bắt rắn thấy con rắn lớn liền lấy tay chụp vào mình nó thì sẽ bị nó quay đầu lại mổ vào tay, chân, đầu, mặt … ngay! Bắt rắn như vậy chỉ mang họa vào thân vì sẽ bị rắn cắn chết! Người học Kinh không thông minh cũng vậy, vì không biết cách học hỏi nên đã hiểu nghĩa Kinh một cách trái ngược, nếu là như vậy, giáo lý ấy trở thành nguy hiểm, không những không có lợi lạc gì mà còn có hại nữa. Ví dụ, khi người ta hiểu ngược thì thay vì sự áp dụng đem lại an lạc, nó sẽ đem đến phiền não, khổ đau.

Đức Phật cũng tự ví mình là một lương y và giáo lý của ngài là thuốc chữa tâm bệnh của chúng sanh. Ngài dạy: thuốc men cũng là con dao 2 lưỡi, nó có thể cứu người, cũng có thể giết chết người nếu dùng lầm thuốc v.v.. Hiểu lầm giáo lý của Phật cũng tai hại như vậy. Tại tu viện gần thành Xá vệ (Vaixali) trong một mùa an cư, khi nghe đức Phật giảng về Vô thường, Vô ngã và Bất tịnh, có mấy vị tỳ kheo đã tự tử vì hiểu lầm ý của đức Phật, cảm thấy chán nản với cuộc đời vô thường và bất tịnh này.

Thưa Anh Chị Em,
Các vị tỳ kheo trên đây nghe trực tiếp từ kim khẩu của đức Phật mà còn hiểu lầm, hiểu sai, hiểu ngược, huống gì nghe gián tiếp, nghe qua những phương tiện truyền thông như Anh Chị Em chúng ta ngày nay … Vì vậy, chúng ta phải hết sức cẩn trọng khi học Kinh, nghe Kinh, tìm hiểu ý nghĩa Kinh như chúng ta từng dạy các em trong khi học Phật Pháp: “em nghe”, “em suy nghiệm” và “em tu tập”

Trong mục Phật Pháp thứ Năm hôm nay, Nhóm Áo Lam xin chép lại vài bài kệ trong Kinh Pháp Cú _ đức Phật dạy về AN LẠC _ thay lời chúc “thân tâm thường an lạc”.

Cầu mong Anh Chị Em chúng ta khi đọc những bài Kệ này, đều hiểu đúng thế nào là AN LẠC, đừng phạm sai lầm mà hiểu ngược lời Phật, không phân biệt được sao là an lạc và sao là dục lạc.

Trân trọng,
Nhóm Áo Lam

(1) ốm đau, bệnh hoạn, đây là nói về tâm bệnh (nhiễm 3 Độc Tham, Sân, Si)