Thưa Anh Chị Em Áo Lam,

Đạo Phật là đạo Từ Bi và Trí tuệ, do vậy, người Phật tử bất kỳ nói năng, suy nghĩ hay hành động cũng mang hai nội dung đó. Nếu chúng ta học thiên Kinh vạn quyển, chúng ta đi lễ bái hằng trăm ngôi chùa … mà chúng ta không biết bố thí, cúng dường, không biết mở rộng lòng mình ra đối với tha nhân thì việc học Phật Pháp của chúng ta sẽ trở nên vô ích.

Có người thắc mắc rằng: chúng ta đâu được giàu có như cư sĩ Cấp Cô Độc hay nữ thí chủ Visakha, thời đức Phật, để có thể bố thí cúng dường như các vị ấy, chúng ta cũng đâu có trí tuệ như các vị đại đệ tử Phật như tôn giả Xá Lợi Phất, tôn giả A Nan … để bố thí Pháp; thậm chí chúng ta cũng đâu có giỏi Phật Pháp như chư Tăng đâu mà có thể giảng cho đồng bào, đồng nghiệp, đồng Đạo v.v.. về Phật Pháp được? _Xin thưa, nghèo như “bà già cúng đèn” cũng có thể bố thí được, bất lực như những người bệnh sắp chết cũng có thể hiến những cơ quan còn tốt của cơ thể mình như tim, gan, mắt, thận, v.v.. cho những bệnh nhân đang cần, vậy thì tại sao chúng ta nghĩ rằng chúng ta không bố thí được, dù chỉ là một nụ cười, một lời nói, một cử chỉ dịu dàng âu yếm v.v.. hay sao? Đó là chưa nói: chỉ cần sống vui vẻ hòa thuận với nhau, đừng gây sự với nhau, đừng hù dọa nhau, đừng “cả vú lấp miệng em” đừng có kiểu “theo ta thì sống, nghịch ta thì chết” như thế gian thường tình, ấy cũng là thực hành hạnh bố thí _chứ chưa dám nói đến bố thí vô úy, như đức Quan Thế Âm! [vì hù dọa là khủng bố là ngược lại của hạnh vô úy thí rồi!]

Các bạn còn nhớ câu chuyện có một người mù mắc bệnh nan y, khi đưa anh vào bệnh viện, nằm gần bên một bệnh nhân không bị mắc chứng bệnh nan y như mình nhưng phải nằm gập mình xuống, không thể nhìn thấy gì bên trên … anh người mù an ủi bạn, đem niềm vui đến cho bạn bằng cách kể những câu chuyện tưởng tượng về đời sống bên ngoài bệnh viện … để anh bạn kia được sống vui, sống hạnh phúc, quên cái đau đớn thể xác trong thời gian trị liệu … cho đến một ngày kia anh người mù qua đời trong một giấc ngủ thanh thản, anh bạn mới phát hiện ra người bạn tốt bụng cao thượng kia không những bị chứng bệnh nan y không còn sống được bao lâu nữa mà anh ta còn bị mù không thấy gì hết! Một con người gần như “phế nhân” nhưng lại đem những ngày cuối cùng của đời mình ra để an ủi, khuyến khích người đồng cảnh ngộ bệnh hoạn như mình, chứ không ngồi than van cho số phận kém may mắn của mình!

Chúng ta thường nghe ca tụng tình cha mẹ đối với con cái, tình thầy trò, tình bạn … đủ thứ tình cao thượng, đẹp đẽ … nhưng chúng ta thử ngừng lại một phút để suy gẫm xem: những người cha mẹ có thương con người khác như con mình hay không? những người cha mẹ, những người thầy, người bạn … có còn thương yêu con cái, học trò hay bạn bè một khi người con, người học trò, người bạn … đó bị gọi là “phản bội” với mình hay không? “Phản bội” theo định nghĩa thông thường là đi ngược lại lòng tin của mình, sự dạy bảo của mình, con đường của mình v.v.. Nói cách khác, tình thương của chúng ta _dù là tình mẫu tử _phần lớn là có điều kiện. Trái lại, lòng từ bi, tình thương trong Phật giáo, là tình thương không có điều kiện (unconditional love), còn gọi là vô duyên từ. Chư Phật, chư Bồ tát thương chúng sanh không phân biệt chúng sanh tốt hay xấu, thiện hay ác, có theo mình hay không, mà hễ chúng sanh nào đau khổ, kêu cứu thì các ngài đều tùy duyên mà cứu vớt, che chở, giúp đỡ … không có bất cứ phân biệt nào.

Châm ngôn của Gia Đình Phật Tử là Bi, Trí, Dũng, cũng là Từ Bi đứng đầu! Nhưng Anh Chị Em chúng ta có phải tất cả đều đã hiểu hết nghĩa chữ BI chưa? _Xin thưa là “chưa”!

Người Phật tử chúng ta, đặc biệt là người Huynh trưởng Gia Đình Phật Tử nhiều khi không hiểu hết ý nghĩa cao cả của sự bố thí _Sự bố thí chân chính là bố thí không mong cầu bất cứ điều gì, đó là một việc cần phải làm để mở rộng lòng thương, lòng từ bi, trong ta, đó là một phương tiện để tu tập chứ không phải là một sự trao đổi (bố thí mà mong cầu được đền đáp kiểu như “ăn một quả khế trả một cục vàng, may túi ba gang mà đựng”   !!) Thế cho nên mới nói lòng từ bi, sự bố thí của Phật giáo có khác với lòng tốt, sự bố thí trong nhân gian. Trong nhân gian, bao giờ lòng tốt cũng đem theo lợi ích cho người có lòng tốt, cho ai cái gì sẽ được trả gấp 10 lần hơn! Tặng ai cái gì thì mong lợi dụng, mong được đền đáp, cho nên sau khi “nhận”, nếu biết được điều này thì người nhận có khi còn cảm thấy khổ sở hơn và tự nhủ rằng “nếu không có quà thì hạnh phúc biết mấy!”  ! Theo Phật Pháp thì “cho/tặng” như vậy không phải là bố thí, vì trái với lời dạy trong Luận Bảo Vương Tam Muội:

“Thi ân thì đừng cầu báo đáp, vì thi ân mà cầu báo đáp thì đó là mưu tính, là mua bán có lời chứ không phải là thi ân”

Tóm lại, chúng ta đừng lo Phật Pháp lỗi thời vì ngay những điều rất xưa cũ, như bố thí chẳng hạn, cách đây hơn hai ngàn năm đức Phât đã dạy chư đệ tử của ngài trong nhiều Kinh, Kinh Kim Cang cũng có, mà ngày nay trong thế giới hiện đại văn minh này, chúng ta vẫn phải học lại ý nghĩa của Bố thí và phương pháp bố thí chân chánh. Học hoài học mãi, không biết đến bao giờ tất cả Phật tử, nói hạn hẹp hơn, tất cả Anh Chị Em huynh trưởng chúng ta mới thấm nhuần tinh thần của Tình thương vô điều kiện.

Thân kính chúc Anh Chị Em luôn quán chiếu thâm sâu ý nghĩa của những bài Phật Pháp mà chúng ta đã được học từ khi còn là một đoàn sinh ngành Thiếu, để được “thâm nhập Kinh Tạng” _như lời chúng ta thường đọc tụng trong ba “Tự Quy”.

Kính chào Tinh Tấn,

Trân trọng,
Nhóm Áo Lam