Đức Phật Khuyên Chúng Ta Thuần Phục Con Khỉ Trong Tâm, Như Thế Nào?
(Buddha: How to Tame Your Monkey Mind – BJ Gallagher)

Lời người dịch: Xuân Bính Thân 2016 nói về những con khỉ say rượu trong tâm chúng ta.

Đức Phật là tâm-lý-gia thông minh nhất mà tôi từng được học qua sách vở. Hơn 2500 năm trước, Đức Phật đã dạy mọi người về tâm của họ, để con người có thể hiểu biết nhiều hơn về chính bản thân mình, và giúp cho họ phát hiện ra phương cách thoát ra khỏi sự đau khổ. Đức Phật không phải là một vị thần linh, hoặc là một đấng cứu thế – mà ngài đơn giản chỉ là một vị thầy giáo rất khôn khéo với những hiểu biết sâu sắc, đặc biệt là về bản chất của con người. Đức Phật có rất nhiều sự hiểu biết nhờ vào phương cách thiền định, và ngài cũng nhờ học hỏi từ kinh nghiệm riêng của chính ngài, cũng như qua cách ngài quan sát hành vi của những người khác.
Đức Phật diễn tả tâm con-người chứa đầy những con khỉ say rượu, chúng nhảy nhót lung tung, la hét vang ầm lên, nói nhiều, và chẳng bao giờ chịu ngừng nghỉ. Đức Phật nói rằng chúng ta đều có tâm giống như là những con khỉ, và hàng chục con khỉ nầy cùng la hét một lúc, kêu gọi sự chú ý của chúng ta. Con khỉ sợ hãi là con khỉ đặc biệt, la hét ầm ỹ nhất, và báo động không ngừng nghỉ, để nói cho chúng ta biết mọi điều chúng ta cần phải đề-phòng, cũng như mọi điều không tốt có thể xảy ra.

Đức Phật dạy bảo các đệ tử của ngài phương cách thiền định để làm tỉnh táo những con khỉ say rượu trong tâm của họ. Chúng ta nên biết rằng, dù cho chúng ta xua đuổi, hoặc là đánh nhau với những con khỉ nầy, thì đây chỉ là việc làm vô ích, bởi vì những con khỉ nầy vẫn còn hiện diện trong tâm của chúng ta. Thay vào đó, Đức Phật nói rằng, mỗi ngày chúng ta nên dành thời gian để thiền định trong yên lặng – việc làm nầy sẽ giúp tâm chúng ta thoải mái, bởi vì, khi chúng ta tập trung vào hơi thở, hoặc là vào một câu thần chú dễ nhớ – sau nhiều năm, chúng ta có thể thuần phục được những con khỉ trong tâm. Khi chúng ta thực tập thiền định đều đặn, những con khỉ trong tâm chúng ta sẽ trở nên hiền lành hơn, rồi chúng sẽ chịu khuất phục dưới phương cách huấn luyện thương-yêu nầy.

Thiền định là phương cách tuyệt vời để làm vơi bớt đi những nỗi sợ hãi, tình trạng căng thẳng, sự lo âu, và những cảm xúc tiêu cực khác. Nay, tôi hiểu biết rõ ràng phương-cách thiền của Đức Phật là đúng đắn.
Nay, tôi cũng hiểu biết rõ ràng là khi tôi nói chuyện nhẹ nhàng với những con khỉ, đôi khi cũng làm cho chúng bình tĩnh trở lại. Tôi muốn đưa ra một thí dụ: con Khỉ Sợ Hãi là con khỉ ồn ào nhất, đối với những người giống như tôi, có sở hữu một cơ sở thương mại. Sau nhiều năm, con Khỉ Sợ Hãi xuất hiện ít hơn bình thường, tuy nhiên khi nó xuất hiện trở lại, thì điều nầy thật là kinh khủng. Vì vậy, tôi phải dành thêm thời gian để nói chuyện với con Khỉ Sợ Hãi nầy.

"Chuyện tệ hại nhất có thể xảy ra, là chuyện gì?" Tôi hỏi.
"Ông sẽ bị phá sản," con Khỉ Sợ Hãi trả lời.
"Thế rồi, chuyện gì sẽ xảy ra nếu tôi bị phá sản?" Tôi hỏi.
"Ông sẽ không còn làm chủ ngôi nhà ông đang có," con khỉ trả lời.
"Sau khi tôi mất nhà, thế rồi, có ai chết không?"
"Hừm, không, tôi nghĩ là không."
"Mất nhà rồi, tôi vẫn có thể tìm ra chỗ khác để ở, có đúng không?"
"Vâng, tôi cũng đoán là như thế."
"Thế thì, dù cho chúng ta mất nhà, dù cho điều tệ hại nhất xảy ra, chúng ta vẫn sống được, có phải không?"
"Vâng, chúng ta vẫn sống được, dù cho điều tệ hại nhất xảy ra" con khỉ kết luận.

Và sau khi cuộc trò chuyện kết thúc, con Khỉ Sợ Hãi vẫn còn đó, tuy nhiên, nó đã bình tĩnh trở lại. Rồi, tôi có thể tiếp tục cuộc sống bình thường của tôi, qua các hoạt động thương mại của tôi.
Học hỏi phương cách để thuần phục con khỉ trong tâm của chúng ta, là một trong những điều tốt nhất chúng ta có thể làm, để chuyển hóa nỗi sợ hãi. Chúng ta hãy chú ý xem hành động của những con khỉ trong tâm – hãy lắng nghe chúng, hiểu chúng, đặc biệt là con Khỉ Sợ Hãi. Chúng ta hãy dành thời gian thường-xuyên thực-hành phương-cách thiền-định đơn giản. Chúng ta hãy học hỏi phương cách để thay đổi ý nghĩ trong đầu chúng ta. Chúng ta hãy thực hành cuộc trò chuyện với tâm chúng ta, qua lòng thương yêu, qua lòng tử tế, qua sự tích cực, rồi chúng ta sẽ thấy điều nầy sẽ chuyển hóa nỗi sợ hãi trong tâm của chính mình.

Chuyển Ngữ: Nguyễn Văn Tiến – Source: http://www.huffingtonpost.com/bj-gallagher/buddha-how-to-tame-your-m_b_945793.html

Ngày đầu năm, một người tới chùa tâm sự:
– Bạch Thầy, ngoài kia thật khủng khiếp.
Cãi cọ tranh giành, chiến tranh khủng bố…
Chúng ta phải làm gì thưa thầy?
Nhà sư mỉm cười:
– Ông thấy nó giống cái lò lửa không?
– Đúng thế. Lửa địa ngục tràn ngập mặt đất.
– Thế bên trong ông, ngọn lửa sân hận, ái ố, thị phi.. thì thế nào?
Người này suy nghĩ hồi lâu:
– Dạ. Trong con… cũng là một lò lửa như thế.
– Vậy thì
một lò lửa nhỏ làm sao có thể dập tắt một lò lửa lớn hơn?

1251 lượt xem